شب های ماه رمضون هم برای خودش حکایتی دارد. شب های دراز و قد بلندزمستان را مقایسه کنید با شب های کوتوله تابستان.مقایسه کنید ماه رمضانی که در دی ماه واقع شود و ماه رمضان دو سه سال آینده که اوایل تیرماه است. مدیریت این شبهای کوتاه هم مرد خودش را می خواهد. تا چند سال پیش وقتی افطار می کردی بعد از کلی خوردن و خندیدن علی الحساب دو تافیلم دست وپاشکسته  صداو سیما را نگاه می کردی و بعد تازه راهی می شدی تا بری مسجد محل تا مداح از باء بسم الله تا تاء تمت دعای جوشن کبیر رابرایت بخواند باضافه کلی مخلفات از قبیل روضه و درس اخلاق و منبر و حتی شام آخر شب! اصلا برایت مهم نبود که خانم و بچه ها فس فس بیایند، بنزین هم دور وبر لیتری سی تومن برایت آب می خورد خیلی راحت ماشین رو روشن میکردی و  بخاری رو می گذاشتی تا درجه آخر .لک لک می رفتی تا مسجد و حسینیه . هنوز ماشین رو پارک نکرده برو بچ می ریختند دور ظرف زولبیاو بامیه وحسابی از خجالت صاحب مجلس در می آمدند. اینکه مداح وسط دعا به کربلاو نجف و سامرا و کلا هر جا که عشقش می کشد گریز بزند ککت هم نمی گزید . بعد از کلی پرسه زدن در مسجد تازه آخر شب می رفتیم خانه والده! بعد از کلی بگو و بخند پای بخاری و به جیب زدن نخودچی وکشمش خیلی دیر که می رفتیم خانه می شد ساعت یازده. اماده می شدیم برای یک خواب خرگوشی زمستانی به طوری که طرف از خوابیدن خسته می شد و خود بخود از خواب بیدار می شد برای خوردن سحری! 

اما حالا تا میای پشت سرت را بخواری می شودساعت ده . اگر معتاد به سیما باشی که اصلا باید قید مسجد را بزنی. چند سالی است که خیلی از مجالس ابوحمزه بجای کل دعا نصف دعا را می خوانند. در شهرضای ما مساجد تمام هم وغمشان اینست که مجلسشان از ساعت یازده بیشتر طول نکشد.یکی دو جا هم که اصلا دیگر مجلس ابوحمزه برقرار نمی شود. هر جا که می روم و سر صحبت باز می شود ناخودآگاه کوتاه بودن شب های ضیافه الله را پیش می کشند. من هم به شوخی می گویم برید خدا رو شکر کنید که در شمال روسیه و سن پطرزبورگ نیستید که بیست ودو ساعت روز است و تا می آمدید سفره افطار را جمع کنید باید سحری میخوردید! بعضی روزه داران که قاعدتا کارمند و کارگر نیستند به بیداری شبانه روی آورده اند. یعنی در باغ و باغچه ای بساط دوستانه را پهن می کنند وگهی خربزه به دهان و گهی قر آن بدست چشم به ساعتند تا سحر شود و بعداز نماز صبح پای همان سجاده بخوابندتا ظهر. به نظر می رسد که صداو سیما هم از این راه کار بدش نیامده که شبکه دو برنامه زنده می گذارد تا ساعت دو! از سوی دیگر اشکالی هم ندارد که خیلی از برنامه های معنوی به بعداز ظهر ها منتقل شود کما اینکه بسیاری از کلاسهای قرآن که در بعدازظهر های کوتاه زمستان عملا مثله می شد در این سالها در بعدازظهر و با فراغ بال زیاد انجام می شود. در موردمجالس دعا باید کمی محتاطانه تر صحبت کنیم . حتی در کوتاه ترین شب ها هم دعایی مانند ابوحمزه مشتری خودش را دارد ولی بااینحال ضرری ندارد اگر واقعادر جایی کوتاهی شب تاثیرمنفی در استقبال دارد نیم نگاهی هم به دعای افتتاح شود. دعایی بسیار پر معنا ولطیف که باب این شب هاست. تعطیلی مجالس دعا اصلا به صلاح نیست ولیکن می توان در نوع انتخاب دعا دقتی دوباره کرد.

به هرحال در ماه رمضون سال 94 بیشتر به اهمیت مدیریت شب های ماه رمضون پی می برید!